انواع مدارک نمایش دادهشده:
تغییر راهبرد آمریکا درقبال اعراب ازجمله عربستان، توافق هستهای و تشدید نفوذ ایران در منطقه، اعراب و عربستان را به توسعۀ روابط با روسیه به عنوان نیروی متوازنکننده ایران متمایل کرده است، اما ایران مانعی عمده برای توسعه این روابط است. به باور نویسنده، بعید است ترامپ روابط خود با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را فدای توسعۀ روابط با روسیه کند. عمر محمود با تأکید بر دخالت ایران در امور منطقه تأکید دارد که تهران مانعی عمده برای توسعۀ روابط روسیه با این کشورها باقی خواهد ماند.
در نظم جدید جهانی شاهد آن هستیم که مرکز فعالیتهای سیاسی و اقتصادی بهتدریج از غرب به شرق و بهسوی آسیا درحال تغییر است. قدرتهای منطقهای و اتحادیههایی که با حضور آنها شکل میگیرد، درحال ظهور هستند و ظرفیت تشکیل یک قطب قدرت در صحنۀ جهانی را دارند. به باور نویسنده، روسیه و ایران بهدنبال تحکیم جایگاه خود در پیکربندی جدید ارتباطات و همگرایی هستند. نوشتار حاضر به بررسی روابط ایران و روسیه با سازمان همکاریهای شانگهای، اتحادیۀ اقتصادی اوراسیا ، کمربند اقتصادی راه ابریشم و چین پرداخته است.
به باور نویسنده، سیاست خارجی روسیه اساسا درپی احیای جایگاه جهانی و سنتهای شوروی است که با ارزیابیهای ویژهای از تحولات جدید و بیسابقه در عرصۀ بینالمللی همراه شده است. اقتصاد روسیه و سیاست مرتبط با آن، تابعی از سیاستهای امنیتی این کشور شده است که با هدف محافظت از تهدیدات احتمالی داخلی و خارجی که روسیه ممکن است با آنها روبهرو شود طراحی شده است.
کتاب حاضر به بررسی سیاست خارجی روسیه اختصاص یافته است. به باور نویسندگان، سیاست خارجی روسیه که کیش شخصیت پوتین است، پیوستگی و امتداد سیاست داخلی این کشور با ابزارهایی دیگر را به تصویر میکشد. در بخش نخست، سیاست خارجی روسیه در اسناد رسمی و اظهارات مقامات این کشور بررسی شده است. در بخش دوم، دوگانهانگاری در داخل و خارج یا به عبارتی سیاست خارجی تجدیدنظرطلب و منطقهگرا؛ افزایش هزینۀ اقتدارگرایی در سیاست خارجی و قدرت نرم آن مورد مطالعه قرار گرفتهاند. در بخش سوم، نویسندگان به روابط روسیه با آمریکا، اروپا، اوراسیا، آسیا ـ پاسیفیک، و سازمانهای بینالمللی پرداختهاند.
نوشتار حاضر نکات محوری پژوهشی است که در میانۀ سال 2015 میلادی ازسوی مؤسسۀ چتم هاوس انگلستان درخصوص ویژگیهای روسیۀ کنونی و تهدیدات و آسیبپذیریهای آن صورت پذیرفته است. به باور نویسندگان، منافع طولانیمدت روسیه در بهترین حالت با انجام اصلاحات ساختاری داخلی و همکاری چندجانبه با قدرتهای کوچک و بزرگ خارجی تأمین میشود، اما اینگونه سیاستها توانایی پوتین و حلقۀ دور وی را برای حفظ قدرت به خطر میاندازد. نوشتار حاضر، نگاه بخشی از کارشناسان غربی به روسیه را بهخوبی به تصویر کشیده است و نشان داده که از نقطهنظر آنان، روسیه در سراشیبی سقوط قرار گرفته است. نویسندگان درنهایت، خاطرنشان کردهاند که غرب نباید با ترس با پوتین روبهرو شود، بلکه باید در مواجهه با وی، هرگونه خوشبینی را کنار بگذارد.
روسیه در دو دهه گذشته دوران پرتنشی را به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و امنیتی از سر گذرانده و به ویژه ازنظر امنیتی با تهدیدات و مشکلات مهمی روبهرو بوده است. در کتاب حاضر مهمترین مسائل استراتژیک کنونی روسیه از جمله اسناد امنیت ملی، دکترینهای نظامی، روابط نظامی و غیرنظامی، اصلاحات در نیروی نظامی و صنایع دفاعی، دورنمای چالش روسیه و آمریکا بر سر سپر ضدموشک اروپایی، نگاه استراتژیک روسیه به حوزه جنوبی و شرقی خود مورد توجه قرار گرفته است.
در روزهای 25 و 26 ژانویه 2010 موسسه مطالعات استراتژیک (SSI) کنفرانسی را با عنوان «مسائل معاصر در امنیت بینالملل» برگزارکرد. این نوشتار دو مقاله ازسوی شرکتکنندگان در یکی از پانلهای این کنفرانس است که به بررسی روابط نظامی ـ غیرنظامی در روسیه پرداخته است. در این دو مقاله به تاثیر روابط نظامی و غیرنظامی روسیه بر فهم مسیرهای سیاست داخلی و خارجی پرداخته شده و بر فقدان نظارتهای دموکراتیک بر نیروهای نظامی ارتش و پلیس این کشور تاکید شده است.
هرچند روابط بین روسیه و غرب از دوره بحرانی خود در اوت 2008 فاصله گرفته و شواهد متعددی دال بر بهبود روابط در دست است ـ نظیر همکاری در شورای امنیت بر سر قطعنامه چهارم علیه ایران یا قرارداد جدید استارت ـ اما هنوز از مشارکت استراتژیک بین این دو خبری نیست و نمیتوان ادعا کرد که دو طرف به جهتگیری استراتژیک منسجمی دست یافتهاند. در این شرایط پیشنهاد روسیه برای یک معماری جدید امنیتی در اروپا مطرح میشود که با وجود نکات مثبت فاقد مواضع روشن درزمینه مکانیزمهای تصمیمگیری، اعمال تحریم، حل مناقشات و عقد توافقات است. بااینحال پیشنهاد روسیه زمینهساز خوبی برای اقدامات آتی در این حوزه است و میتواند در نهایت به پیشنهادات عملیتری در این زمینه منجر شود.
نوشتار حاضر هفتادوششمین شماره از گزیده تحلیلی روسیه است که در 15 آوریل 2010 منتشر و در آن مقالاتی با عناوین فوق به بررسی تعامل روسیه با سازمانهای منطقهای پرداخته است. رهیافت روسیه در قبال همکاری چندجانبه در فضای بعد از شوروی و تمرکز بر تغییر نگاه روسیه از کشورهای مشترکالمنافع به سوی سازمان معاهده امنیت جمعی، جامعه اقتصادی اوراسیا و سازمان همکاری شانگهای؛ بهبود روابط میان روسیه و ناتو/ اتحادیه اروپا؛ سیاست روسیه درقبال کشورهای آسیا جنوبشرقی و آسهآن ازجمله موضوعاتی است که در این شماره به آنها پرداخته شده است.
این شماره از بولتن روسیه، تحولات دو ماه گذشته این کشور در عرصههای داخلی و خارجی را مورد بررسی قرار داده و در بخشی نیز روابط آن با ایران مورد توجه میباشد. در قسمت تحولات راهبردی نیز مهمترین موضوعات و مسائل روسیه در عرصه سیاست خارجی آن در سال 2009 را مد نظر قرار میدهد.