روسیه‌شناسی
روسیه به‌واسطة تاریخ پرفرارونشیب، جغرافیای گسترده، اقتصاد متنوع، فرهنگ مختلط، اجتماع مرکب، ویژگی‌های سیاسی، مزیت‌های ژئوپلیتیکی و امتیازات ژئواکونومیکی، یکی از ساخت‌های پیچیده و خاص در نقشة جهان است که نه‌تنها خود روس‌ها، بلکه سایر کشورها نیز بر این امر تأکید دارند. در نوشتار حاضر تلاش شده است که مروری کوتاه و درعین‌حال کاربردی از مهم‌ترین ویژگی‌ها و روندهای جاری در روسیة معاصر ارائه شود. براین‌اساس، با تمرکز بیشتر بر مقطع اخیر، طی هشت بخش، این ویژگی‌ها و روندها در زمینه‌های سیاست داخلی، سیاست خارجی، سیاست منطقه‌ای، اقتصادی، نظامی ـ امنیتی، اجتماعی، حقوقی و فرهنگی مورد تحلیل قرار خواهند گرفت و درعین‌حال، به بستر تاریخی تحولات و ارتباط معنادار این عرصه‌ها با یکدیگر نیز توجه شده است.

آلمان فدرال: سیاست خارجی، سیاست خاورمیانه‌ای و سیاست درقبال ایران
در دهۀ 1990 بحث عمومی دربارۀ سیاست خارجی آلمان بر سر این بود که آیا بهبود جایگاه قدرت این کشور بعد از اتحاد مجدد باعث تغییر در سیاست خارجی آن و تبدیل شدن آلمان به یک قدرت جهانی یا حداقل یک قدرت برتر منطقه‌ای در اروپا خواهد شد یا نه؟ امروزه با گذشت بیش از 25 سال از اتحاد مجدد آلمان، به‌واسطۀ افزایش چشمگیر قدرت اقتصادی این کشور و به‌خصوص عملکرد آن پس از بروز بحران یورو در سال 2008، بار دیگر بحث بر سر سیاست خارجی این کشور داغ شده و گمانه‌زنی‌ها دربارۀ سیاست خارجی و امنیتی آلمان افزایش یافته است و بسیاری معتقدند که قدرت مهارشدۀ اروپا می‌رود تا جایگاه خود را در سیاست قدرت بزرگ در جهان باز یابد.

آرشیو...

بولتن ویژه: گام‌هایی برای بهبود عملکرد اندیشکده‌ها
نوشتار حاضر تلخیصی است از کتاب «اندیشکده‌ها چه باید انجام دهند؟ راهنمایی راهبردی برای رسیدن به تاثیرگذاری سیاسی» به قلم اندرو سیلی که در آن نویسنده تلاش کرده تا نحوه دستیابی به تاثیرگذاری سیاسی از سوی اندیشکده‌ها را بر اساس تحقیقات انجام‌شده بر روی موسسات موفق در این زمینه بیان کند. نویسنده برای این کار در مقدمه کتاب به ایده‌هایی که اهمیت دارند و اندیشکده‌ها باید بر روی آنها تمرکز کنند، پرداخته و در ادامه فصول کتاب به پرسش‌هایی متعدد در این زمینه پاسخ داده است. مجموعه این پاسخ‌ها راهنمای اندیشکده‌ها در رسیدن به تاثیرگذاری سیاسی است.

بولتن ویژه: نگاهي به رقابت‌ قدرت‌هاي بزرگ در آفريقا
طي سال‌هاي اخير، بحران‌هاي تروريستي و منازعات گوناگون در آفريقا با افزايش غيرقابل انكاري روبه‌رو بوده‌ است. از سوي ديگر، حضور قدرت‌هاي بزرگ جهاني در اين قاره به بهانه رفع اين مشكلات، نه‌تنها موثر ارزيابي نمي‌شود، بلكه موجب شده است تا خاك اين كشورها به عرصه تاخت‌وتاز و رقابت آنها با يكديگر بدل شود. در نوشتار حاضر كوشش ‌شده تا راه‌حل مداخله‌جويانه فرانسه در قبال بحران در كشور مالي كه به بهانه كمك به دولت اين كشور در برقراري نظم و امنيت صورت پذيرفته است، در قابي گسترده‌تر و با توجه به كشاكش ميان قدرت‌هاي سنتي و جديد در آفريقا مورد بررسي قرار گيرد. به ديگر سخن، اين مطالعه دلايل پشت‌پرده كمك قدرت‌هايي چون چين، آمريكا، فرانسه و برزيل را به نمايش گذاشته است.

آرشیو...

بولتن پژوهش و تحقیق: حقوق بشر: رویدادها و تحلیل‌ها (37)
نوشتار حاضر به بررسی تحولات و رویداد‌های مرتبط با روندهای جهانی حقوق بشر و همچنین نگاه بین‌المللی به وضعیت حقوق بشر در ایران در بازۀ زمانی 15مرداد تا اول ‌آبان 1394 پرداخته است. طی دورۀ مورد اشاره، سی‌امین جلسۀ شورای حقوق بشر از 14 سپتامبر تا 2 اکتبر 2015 (23 شهریور تا 10 مهر) در شهر ژنو برگزار شده و بررسی وضعیت حقوق بشر در فلسطین و دیگر سرزمین‌های اشغالی عربی از نکات مورد توجه در این نشست بوده‌ است. در این نوشتار همچنین اقدامات کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، اظهارات مقامات و کارشناسان سازمان ملل در حوزۀ حقوق بشر، گزارشات سازمان‌های حقوق بشری و درنهایت، تحولات حقوق بشری جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفته است.

بولتن پژوهش و تحقیق: پدیده اسلام‌هراسی: مصادیق، روندها و ریشه‌ها
پژوهش حاضر حاصل بررسی مهم‌ترین یافته‌های چهار گزارش جدید منتشره در آمریکاست که به ابعاد مختلف اسلام‌هراسی، نهادها و افراد فعال در این امر و همچنین نوع نگاه جامعه مسلمان آمریکا به خود و جایگاه خویش در این کشور پرداخته است. متن پس از بررسی نکات محوری این گزارش‌ها و همچنین داشتن نیم‌نگاهی به وضعیت و موقعیت اسلام‌ستیزی در اروپا، به بررسی تاریخی ـ تحلیلی عوامل تشدیدکننده اسلام‌هراسی در غرب پرداخته و اهداف پنهان و آشکار رواج هراس از اسلام را نیز به بررسی می‌نشیند. آسیب‌شناسی وضعیت کنونی مسلمانان و آینده روند فعلی اسلام‌هراسی، بخش پایانی پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهد.

آرشیو...

گزارش ویژه: برون‌سپاری بار جنگ: دکترین اوباما و سیاست خارجی ایالات متحده
در دنیای جهانی‌شدۀ بدون قطب، ایالات متحده به‌لحاظ اقتصادی، سیاسی و نظامی همچنان قدرتمندترین کشور است، اما ازنظر نسبی، توان این کشور به دلایلی چون نیاز به تصویب بودجۀ ریاضتی، خواستۀ شهروندان آمریکایی مبنی‌بر توجه بیشتر به مسائل داخلی و پیچیده‌تر شدن محیط عملیاتی کاهش یافته است. به باور نویسنده، آمریکا علی‌رغم باقی ماندن به‌عنوان یک قدرت بزرگ، بی‌گمان به پایان راه هژمونی خود رسیده که نقشش از یک کشور ضامن امنیت یا یک کشور حامی، به یک شریک و متحد که به نایبان در برقراری امنیت کمک می‌کند تغییر یافته است.

گزارش ویژه: نگاه کارشناسان ترک به روابط ایران - ترکیه بعد از کودتای 15 ژوئن
نوشتار حاضر به بررسی دیدگاه‌های کارشناسان ترک دربارۀ روابط ایران و ترکیه بعد از کودتای 15 ژوئیه 2016 پرداخته است که حول محورهای مناسبات دوجانبه، نگاه به سیاست‌های منطقه‌ای غرب و مسئلۀ سوریه، بوده است. در زمینۀ مناسبات دوجانبه، برخی کارشناسان نگاه ترکیه به ایران را نگاه غیرواقع‌گرا و احساسی و برگرفته از دکترین ژرفای استراتژیک داووداوغلو می‌دانند که دو کشور را دارای «اشتراک در سرنوشت ژئوپلیتیک» معرفی کرده است؛ ولی نگاه ایران را بر پایۀ واقع‌گرایی و مقابله با قدرت‌گیری ترکیه می‌دانند. برخی تشکیل پیمان امنیتی ترکیه، ایران و پاکستان را پیشنهاد داده‌اند و برخی نیز گسترش همکاری‌ها بین ایران و ترکیه را در رابطۀ دوجانبه پیش‌بینی کرده و شکل‌گیری همکاری موثر منطقه‌ای را غیرمحتمل دانسته‌اند.

آرشیو...

توجه:
گزیده تحولات جهان به عنوان یکی از محصولات موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۱ به‌صورت هفته‌نامه و ماه‌نامه انتشار می‌یافت و از سال ۱۳۹۱ تا کنون در قالب گزارش‌های تک نگاشتی منتشر می‌شود؛ لذا در این قسمت صرفا شماره‌های گذشته این محصول موجود است.

گزیده تحولات جهان (21/6/1391)
در این شماره از گزیده تحولات جهان عناوینی مانند آغاز نشست شورای حکام در وین و تکرار تقاضای آمانو برای دسترسی به پارچین، حمله انتحاری در شمال افغانستان، انتقال مسئولیت اداره زندان بگرام به دولت افغانستان، آغاز ماموریت اخضر ابراهیمی برای حل بحران سوریه و کشته شدن نفر دوم القاعده شبه‌جزیره عربستان را از نظر می‌گذرانید.

گزیده تحولات جهان (20/6/1391)
در این شماره از گزیده تحولات جهان عناوینی مانند صدور حکم اعدام برای معاون سابق رئیس‌جمهور عراق، کشته شدن یک نظامی انگلیسی در افغانستان، نارضایتی فرانسوی‌ها از عملکرد اولاند و تظاهرات ژاپنی‌ها علیه افزایش حضور آمریکا در اوکیناوا را از نظر می‌گذرانید.

آرشیو...

تاثیر وضعیت‌های قومی بر هویت و امنیت ملی
موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران در دو نشست تخصصی که در تاریخ ۲۶/۲/۱۳۸۹ و ۶/۳/۱۳۸۹ با حضور کارشناسان به منظور بررسی و ارزیابی تاثیر موقعیت‌های قومی بر هویت و امنیت ملی، برگزار کرد، مسائلی از قبیل: روش‌شناسی مطالعه قومیت‌ها در ایران، تغییرات فکری و الگویی در حوزه قومیت‌ها، بررسی وضعیت‌های قومی در شرایط کنونی، آسیب‌شناسی سیاست‌های قومی نظام ج.ا.ایران، گسست هویتی و تاثیرپذیری از خارج کشور، الزامات راهبردی و سیاست‌گذاری قومی را مورد ارزیابی قرار داده است.

ارزیابی طرح الگو یا مجموعه امنیتی غرب ایران ( ترکیه، سوریه، عراق و ایران)
موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران در نشستی که در تاریخ ۷/۶/۱۳۸۸ پیرامون ارزیابی طرح الگو یا مجموعه امنیتی غرب ایران (ترکیه، سوریه، عراق و ایران) برگزارکرده، ضمن تحلیل وضعیت کنونی منطقه، به ارزیابی ابعاد تئوریک منطقه‌گرایی و انطباق آن با غرب ایران پرداخته است و سوابق تاریخی و ویژگی‌های ذاتی چهار کشور مذکور، وجوه اشتراک و افتراق آنها و الزامات در ارتباطات آنها را مورد بررسی قرار داده و در نهایت پیشنهاد سوریه مبنی بر اتحاد این چهار کشور را مطرح کرده است.

آرشیو...